Vriendschap
Oriëntatie
Een gesprek over vriendschap kan de sfeer in de klas verbeteren. Het is een goede manier om het filosoferen te introduceren in de klas. Het is beter om met een positief onderwerp te beginnen. Later kunnen thema’s behandeld worden die lastiger in de klas liggen, zoals pesten, anders-zijn of discriminatie.
Voorbereiding
Vertel de kinderen dat je een gesprek wilt gaan voeren over vriendschap. Begin het gesprek met vragen als: heb je vrienden, wie zijn je beste vrienden? Zo weet je of er kinderen bij zijn die geen vrienden hebben of misschien gepest worden. Daar kan je dan rekening mee houden tijdens het gesprek. Laat de kinderen kort vertellen over hun vriendschappen.
Mogelijke vragen
- Wat doe je met je vrienden en vriendinnen?
- Wanneer noem je iemand een vriend of vriendin?
- Wanneer is iemand een goede vriend voor jou?
- Wanneer weet je dat je iemands vriend bent? Zijn er mensen met wie je nooit
bevriend zult raken? - Hoe ontstaat vriendschap?
- Heb je vrienden nodig?
- Waarom hebben sommige kinderen geen vrienden?
- Kan jij een goede vriend(in) zijn?
- Waarom ben jij (g)een goede vriend voor je vrienden?
- Wat is vriendschap? Wat betekent vriendschap voor jou?
- Hoe kan iemand jouw vriend worden/zijn/blijven?
- Hoe zou het zijn als vriendschap niet bestond?
- Kan je zien dat mensen met elkaar bevriend zijn? Waaraan zie je dat?
- Hoe zou het zijn als iedereen een vriend was van iedereen?
- Hoe zou het zijn als je honderd vrienden had?
- Kan iemand uit je familie een vriend zijn?
- Kan een dier jouw vriend zijn?
- Waarom zijn sommige dieren voor sommige mensen zulke goede vrienden?
- Waarom blijven vrienden die elkaar pijn doen vaak toch vrienden?
- Waarom kan een vriend jou veel meer pijn doen dan zomaar iemand?
- Kan vriendschap ophouden te bestaan?
- Wat zijn redenen om te stoppen met een vriendschap? Wanneer stop je met vriendschap? Hoe stop je een vriendschap?
- Zou je ook met een vriendschap stoppen als je daarna helemaal geen vrienden meer hebt?
- Welke belangrijke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen jou en je beste vriend?
- Welke verschillen zijn er tussen een vriend en een kennis?
- Welke verschillen zijn er tussen een goede vriend en een iets minder goede vriend?
- Welke verschillen en overeenkomsten zijn er tussen vriendschap en verliefdheid?
- Welke verschillen tussen jou en je beste vriend(en) zijn juist zo leuk? Welke niet?
- Wat heeft jaloezie met vriendschap te maken?
- Wat heeft het uiterlijk van iemand of leeftijd met vriendschap te maken?
- Wat heeft toeval of het lot met vriendschap te maken?
- Wat heeft eerlijkheid of betrouwbaarheid met vriendschap te maken?
- Wat heeft geluk met vriendschap te maken?
- Wat hebben hobby’s, interesses, ambities en talenten met vriendschap te maken?
Mogelijk Filmpjes
Vriendschap is een illusie
.
Bespreek de tekst met de leerlingen.
Of:
Of:
En:
Reacties van de kinderen
Wanneer kan iemand je vriend zijn?
Je moet hem goed kennen, vaak zien, samen leuke dingen doen en veel lachen. Goed met elkaar omgaan en elkaar aardig vinden, maar ook een vriendelijke en sterke band hebben. Vaak samen spelen. Elkaar vertrouwen en niet te veel ruzie hebben. Snel weer goed maken, dezelfde dag of de volgende dag. Soms moet je ook ruzie met elkaar hebben.
Geheimen met elkaar delen en niet doorvertellen werd door de groep algemeen gedeeld.
Als vrienden moet je vaak samenwerken. Elkaar vragen stellen.
Wanneer stopt vriendschap?
- Ruzie maken en roddelen
- Gemeen doen en uitschelden
- Als je wordt buitengesloten
- Vechten, onaardig doen
- Expres iemand laten vallen
- Iemand verraden
- Lelijke dingen over iemand vertellen
- Als je iemand niet meer mag en als hij of zij je irriteert
- Als iemand je pijn doet, en je gevoelens kwetst
Hoe zou het zijn als er geen vriendschap is?
- Dat is saai
- Je hebt niemand om mee te spelen
- Ook kun je dan niet meer bij iemand logeren
- Je bent eenzaam
Kunnen familieleden vrienden zijn?
Een familielid kan geen vriend kan zijn. Misschien nog wel een broer of zus, als die dezelfde leeftijd heeft of iets ouder is, maar dan een beetje en alleen als er geen alternatief voorhanden is.
Kunnen dieren ook je vriend zijn?
Een meisje vertelde over haar vriendschap met paarden. Zij gaat naar de manege om met hem te spelen. Ze herkennen je en komen naar je toe. Het aaien en kammen vinden de pony’s fijn. In het algemeen werd gedeeld dat je met vrienden moet kunnen praten.
Enige verwarring ontstond bij de vraag of vriendschap samen kan gaan met verliefdheid.
Het zou kunnen, misschien.
Kan je bevriend zijn met iemand van het andere geslacht?
Dat zou kunnen, als dat iemand in de klas is, waar je samen dingen meedoet.
Opdracht
Schrijf elkaar een vriendschapskaart.
Nodig: voor ieder kind een ansichtkaart (bijvoorbeeld gratis kaarten van boomerang uit het café). Leg het proces uit aan de leerlingen. We sturen een vriendelijke kaart naar iemand van de groep. Wat zet je op de kaart? Deel de kaarten uit aan de kinderen. Laat eerst elk kind zijn of haar naam op het adresdeel van de kaart zetten. Neem de kaarten weer in. Verdeel ze daarna willekeurig over de andere kinderen. Laat elk kind iets aardigs voor de ander schrijven. Geef ten slotte ieder kind de kaart weer met zijn of haar naam.